Thư ĐGM giáo phận gửi các người cha gia đình nhân ngày cử hành Năm Đức Tin cho các gia trưởng

Anh em thân mến,

1. Ngày 19 tháng 03, Giáo Hội long trọng cử hành lễ thánh Giuse, bạn trăm năm của Đức Trinh Nữ Maria, dưỡng phụ của Chúa Giêsu và là gia trưởng của gia đình Nadarét. Người là tấm gương sáng ngời một cách tuyệt vời cho tất cả các người cha gia đình, đặc biệt trong Năm Đức Tin này, vì Người là một người cha đầy đức tin.

Nơi thánh Giuse, đức tin không phải là lời nói, mà là việc làm. Thánh Kinh không hề ghi lại một lời nào của thánh Giuse, nhưng vào mỗi biến cố, Thánh Kinh luôn lặp đi lặp lại điệp khúc này: Giuse lập tức thi hành như lệnh Chúa truyền cho ông (x. Mt 1,24; 2,14.21). Đức tin của thánh Giuse không chỉ được thể hiện qua một số sự kiện đặc biệt, nhưng là sợi chỉ đỏ xuyên suốt cuộc đời của Người.

Đức tin của thánh Giuse là một khuôn mẫu cho những người cha trong các gia đình công giáo, là những người cần phải có một đức tin mạnh mẽ để có thể đưa gia đình mình vượt qua mọi khó khăn thử thách và luôn thực hiện đúng theo chương trình Thiên Chúa đã vạch ra cho mỗi gia đình.

2. Nền tảng sâu xa của chức vị làm cha gia đình chính là Thiên Chúa, vì Người là nguồn gốc mọi tình phụ tử trên trời dưới đất, như lời thánh Phaolô đã dạy trong thư gửi các tín hữu Êphêxô (x. Ep 3,14). Chỉ có tình phụ tử của Thiên Chúa mới mang lại cho tình phụ tử nhân loại đầy đủ ý nghĩa của nó. Vì thế, nếu hình ảnh người cha nhân hậu trong dụ ngôn Tin Mừng (x. Lc 15,11-32) chính là Thiên Chúa, thì những người cha gia đình cũng phải là những hiền phụ đầy yêu thương và nhân hậu đối với con cái, để trở nên hình ảnh của Cha trên trời. Người ta không thể nhận biết Cha trên trời như thế nào nếu họ không có được một người cha tốt lành thánh thiện ở dưới đất.

3. Tục ngữ Việt Nam có câu: “Con có cha như nhà có nóc”. Như nóc nhà che chở mọi người trong nhà khỏi nắng mưa bão tố thế nào, thì người cha với tư cách là gia trưởng cũng che chở mọi người trong gia đình khỏi mọi nguy hiểm và ảnh hưởng xấu bên ngoài như vậy. Đó cũng là điều mà thánh Giuse đã làm khi đùm bọc, che chở gia đình thánh vượt qua mọi cơn gian nan khốn khó.

Để thực hiện trọn vẹn vai trò này, người cha cần phải bắt chước thánh cả Giuse lắng nghe Lời Chúa bằng đời sống cầu nguyện. Như một tư tế gia đình, người cha phải chủ sự những buổi cầu nguyện sáng tối tại tư gia như truyền thống xưa nay của giáo dân Việt Nam. Cùng với đời sống cầu nguyện, người cha còn phải đào sâu và củng cố đức tin bằng việc học hỏi giáo lý và sống đức tin, để trở thành thầy dạy đức tin cho con cái và xây dựng gia đình mình thành một cộng đoàn đức tin, một Hội Thánh tại gia.

4. Việc giáo dục đức tin cho con cái là nhiệm vụ của cả cha lẫn mẹ. Thế, nhưng, ngày nay, do hoàn cảnh xã hội thay đổi, do nhu cầu của công ăn việc làm, nhiều người cha không có mặt thường xuyên ở nhà, và do đó khó chu toàn nhiệm vụ giáo dục con cái. Vì thế, công đồng Vaticanô II đã dạy: “Sự hiện diện tích cực của người cha giúp ích rất nhiều cho việc đào tạo con cái, nhưng cũng phải làm sao giữ được cho người mẹ vai trò chăm sóc gia đình, vì con cái rất cần đến sự chăm sóc ấy, nhất là khi chúng còn thơ bé”.[1] Lời dạy của công đồng vừa nói lên vai trò và nhiệm vụ giáo dục của những người cha trong gia đình, đồng thời cũng cảnh giác họ tránh thái độ độc đoán, chỉ truyền lệnh chứ không biết lắng nghe và không chịu sửa sai.

5. Vai trò giáo dục của người cha trong gia đình càng trở nên nặng nề và khó khăn hơn khi các giá trị gia đình đang bị xói mòn, các mối liên hệ gia đình ngày càng trở nên lỏng lẻo, bầu khí gia đình mất dần sự êm ấm, con cái đang tuột khỏi vòng tay bảo vệ của cha mẹ, vì ảnh hưởng nặng nề của lối sống tự do, của văn minh vật chất không coi trọng các giá trị tinh thần. Trong một hoàn cảnh như thế, các người cha gia đình phải có một đời sống gương mẫu, một tư cách đạo đức, một sự hiểu biết sâu rộng về những vấn đề gia đình và xã hội, một sự sáng suốt để nhận ra những nguy cơ cần phải tránh, nhờ đó có sức bảo vệ gia đình trong đời sống đức tin và trở thành chỗ dựa tinh thần cho mọi người trong nhà.

Nguyện xin Thiên Chúa là Cha ban xuống cho anh em những ơn cần thiết, nhờ lời chuyển cầu của thánh cả Giuse, để anh em có thể chu toàn nhiệm vụ làm cha trong gia đình thay mặt Chúa và theo gương mẫu của Người.

Tòa Giám Mục Qui Nhơn, ngày 14 tháng 03 năm 2013