NGƯỜI HỌA ẢNH GIÊSU
(Cảm nhận nhân ngày lễ Bổn Mạng Đức Cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản, 27.9.2011)
Sáng nay 26 tháng 9 năm 2011, lên mạng, mở trang BBC Vietnamese, góc ảnh trong ngày, BBC đã giới thiệu hình ảnh của Chúa Giêsu mà theo cách đặt tên của đài cho chùm ảnh này là : “Chúa Giêsu của thế kỷ 21” của nghệ sỹ Stephan Sawyer (Hoa kỳ) hiện ở Kentucky. Đọc tiêu đề, xem qua ảnh cùng những chú thích đi kèm, tôi nhớ đến Giám Mục Vinh Sơn Nguyễn văn Bản, Giám Mục Ban Mê Thuột mà ngày mai, 27 tháng 9, là ngày bổn mạng của Ngài, theo lịch phụng vụ là lễ thánh Vinh Sơn Phao lô, linh mục lễ nhớ.
Sawyer tưởng tượng Chúa Giêsu của thế kỷ 21 như người hùng, một nhà lãnh đạo Công Giáo thông minh và đẹp trai, đầy nam tính, ít tính lãng mạn như Giêsu Hippy của thế kỷ trước ; nhưng là với những hình xăm, sẵn sàng chìa tay cho con nghiện, rất cơ bắp và lạc quan…Có người cho rằng những bức tranh về Chúa Giêsu thế kỷ 21 của Sawyer trần tục quá ; họa sỹ đã bỏ qua tính cách tâm linh của Ngài (chú thích theo hình). Vì không có chuyên môn trong hội họa, tôi không biết phê bình nhưng tôi thấy Chúa qua những bức họa này thật đời thường, dễ gần.
Có người vẽ lại mối quan hệ của Giám mục từ một chủng sinh như thế này : lúc còn là chủng sinh, kẹp cổ bá vai ; khi là thầy giúp xứ tay bắt mặt mừng ; làm linh mục bảo dạ thưa vâng ; và Giám mục mù khơi xa tít, ít người dám đến và dường như bước đi của Giám mục cũng đầy thận trọng…Theo tôi, nhận định này có thể không đúng cho trường hợp GM Vinh Sơn đối với Tuy hòa, quê hương Ngài.
Xa tít thế nào được mỗi khi gặp ngài là những bắt tay thật chặt, thăm hỏi rộn ràng không thiếu một ai ; không gần sao được mỗi khi nghe đám cưới mãi tận Tuy Hòa liền gọi điện chia vui làm cả cha mẹ cùng đôi bạn trẻ hân hoan ra mặt ; không gần sao được khi nghe người tín hữu thân quen qua đời, tìm mọi cách chạy về chia buồn thăm viếng…Có lẽ Ngài hiểu thấu lời thơ của người anh Linh mục, dẫu không là anh em cùng huyết thống mẹ cha nhưng phần chữ nằm trong dấu ngoặc “Riêng tặng EM tôi ngày đi làm Giám mục” của bài thơ : “Khi Phê rô đi làm Giám mục”, cái đại từ EM dâng lên niềm cảm xúc đâu kém đậm đà tình máu mũ thiêng liêng:
Anh ra đi mang theo cả trời thương da diết
Thương quê, thương người, thương kiếp sống nhỏ nhoi.
(Jos Trương đình Hiền)
Thương quê lắm ! biển Tuy Hòa đâu có bãi Thùy Vân, Thùy Dương như Vũng Tàu ; nước đâu có xanh như biển Nha Trang ; đâu có danh tiếng như Đồ Sơn Hải Phòng…Năm ngoái khi về Tuy Hòa, lên bờ cả mấy tiếng đồng hồ sau vẫn còn thấy mát – Biển quê hương có khác !
Gần gũi lắm : đã là Giám Mục vẫn ngồi bệt nơi tam cấp nhà thờ giữa những cụ bà 70-80 ; thân tình lắm : tranh thủ giờ ăn sáng cũng ngồi bệt nơi cuối giáo đường giữa đám thanh niên để đứa sờ áo, đứa rờ vai xem đây có phải là người anh thật của mình về lại thăm quê như người lính về thăm lại nhà sau giờ ngừng chiến…
Biết tính “em”, mỗi lần về Tuy Hòa, sướng nhất là lúc được “anh” đãi cho món…ăn kèm lá mơ củ riềng tưởng như không nơi nào bằng dẫu biết rằng Ban Mê không hề thiếu…Có cái gần nào hơn nữa chăng ?
Khi nghe biết Tuy Hòa có người thành đạt, lòng khấp khởi mừng và cảm thấy hãnh diện, vui vui…
Khi ra khỏi Việt Nam, dẫu Paris, Roma hay một thành phố hoa lệ nào khác, gặp được người Tuy Hòa là gặp được con đường, góc phố thân quen. Khi đi mục vụ trong giáo phận, nơi nào gặp được bóng dáng Tuy hòa là gọi điện khoe vui…Ngay cả lúc yếu đau đột xuất mãi tận Đà Nẵng xa xôi vẫn thấy mình như đang ở Tuy Hòa vì biết rằng ở đây có người “chị lớn Tuy Hòa” (Mẹ Giám tĩnh Phao lô Đà Nẵng) thương mình hết mức !
Đi làm Giám mục theo cái nhìn thế gian là đi làm quan lớn, vậy tiếc gì chiếc Dream cũ kỹ mang theo ? Nói là để đi thăm mục vụ !…Đi làm quan nhưng không mơ hưởng thụ kiểu quan. Nếu GM Cao Đình Thuyên (Vinh) sống trên xe nhiều hơn sống trong nhà ; Giám Mục Hoàng Đức Oanh (Kontum) từng qua đêm bên bờ sông giữa rừng… thì ngay từ đầu hành trang đi về Ban Mê thuột, Giám mục Vinh sơn có chiếc võng nylon sẵn sàng cho những lần ngủ bụi…Đúng, người anh Tuy Hòa đã nói đúng về em : “Thương quê, thương người thương kiếp sống nhỏ nhoi.”
Chúa Giêsu thế kỷ 21 đã có người vẽ ảnh ; tôi cũng ước mong được thấy sẽ có nhiều Giám Mục được “vẽ ảnh”, vì tôi tin rằng hình ảnh của Giám Mục không thể khác thầy mình – Đức Ki tô – luôn cháy hết mình vì đàn chiên được trao ; bởi hơn ai hết, các ngài thuộc lòng lời của Thánh Augustinô : GIỮA anh chị em và NHƯ anh chị em, tôi là một TÍN HỮU ; VÌ anh chị em và CHO anh chị em, tôi LÀM giám mục”
Tôi vẽ và điền tên đầy đủ người con của Tuy Hòa đang là Giám Mục Giáo Phận Ban Mê Thuột : Giám Mục Tuy Hòa Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản. Tạ ơn Chúa. Rất tuyệt vời Giám mục Vinh Sơn !
Trần Tuy Hòa