Huấn dụ của Đức Thánh Cha Biển Đức 16 dành cho các tu sĩ nam nữ dòng Phanxicô.
VATICAN. Hôm Chúa nhật, 13-5-2012, ĐTC Biển Đức 16 không gặp được các tu sĩ nam nữ Phanxicô tại La Verna như đã dự định, nhưng ngài để lại huấn dụ đầy ý nghĩa dành cho họ.
Hôm đó, ĐTC Biển Đức 16 đã viếng thăm mục vụ tại giáo phận Arezzo-Cortona- Sansepolcro ở miền Toscana, trung Italia, cách Roma hơn 200 cây số về hướng bắc.
Ban sáng ngài đã cử hành thánh lễ cho hàng chục ngàn tín hữu tại thành phố Arezzo và ban chiều, theo chương trình, ngài định đáp trực thăng lên Đền thánh La Verna là nơi thánh Phanxicô Assisi đã được in 5 dấu thánh của Chúa, để kính viếng và gặp gỡ các cộng đoàn dòng nam Phanxicô và các nữ đan sĩ thánh Clara miền Toscana và các nữ tu cư ngụ tại làng Chiusi della Verna ở bên dưới. Tuy nhiên, vì thời tiết xấu và mây mù, máy bay trực thăng không thể bay tới La Verna, nên ĐTC đã phải bỏ cuộc viếng thăm tại đây và ngài tiến qua giai đoạn cuối cùng là thăm thị trấn Sansepolcro, trước khi trở về Roma.
La Verna ở trên núi cao 1.100 mét và có một tầm quan trọng đối với dòng Phanxicô vì chính tại đây, ngày 17-9-1224, thánh Phanxicô Assisi nhận 5 dấu thánh. Thực vậy, mùa hè năm ấy, thánh nhân rút lui lên núi La Verna để tĩnh tâm, sống trong cầu nguyện và thinh lặng. Trong thời gian lưu lại đây, ngài cầu xin Chúa ơn được tham dự với trọn con người của ngài vào cuộc Khổ Nạn của Chúa Kitô, mầu nhiệm yêu thương và đau khổ. Chúa đã nhận lời cầu và hiện ra với thánh nhân dưới hình một thiên thần Seraphim bị đóng đanh và để lại cho thánh nhân dấu tích cuộc khổ nạn của Người. Và thế là thánh Phanxicô trở thành hình ảnh của Chúa Kitô, cả về khía cạnh thể xác bề ngoài, Đấng mà thánh nhân đã trở nên đồng hình dạng trong tâm hồn.
Vào khoảng cuối tháng 9 năm đó, thánh Phanxicô rời núi La Verna. Trong 2 năm trời, ngài tìm cách giấu kín những dấu thánh ấy. Chỉ có vài người thân tín được biết những dấu đó trước khi thánh nhân qua đời vào ngày 3 rạng 4-10 năm 1226. Từ đó con cái thánh nhân cư ngụ, bảo tồn, yêu mến nơi thánh này. Thánh Bonaventura dòng Phanxicô đã viết một số tác phẩm của ngài tại nơi cô tịch La Verna. Trung tâm của Đền thánh là nhà nguyện các dấu thánh, được dựng lên hồi năm 1263 tại chính nơi xảy ra phép lạ thánh Phanxicô nhận 5 dấu thánh. Trên nền nhà nguyện có một bia đá ghi dấu nơi đã xảy ra biến cố ấy.
Cách đây 24 năm, ngày 18-9-1988, ĐHY Joseph Ratzinger đã viếng thăm Đền thánh La Verna, nhân ngày lễ kính nhớ các dấu thánh của thánh Phanxicô và đã giảng cho các tu sĩ và tín hữu trong dịp đó.
Tuy cuộc viếng thăm tại La Verna không thể thực hiện được trong tuần qua, nhưng ĐTC vẫn cho công bố bài huấn dụ đã soạn cho cuộc gặp gỡ các tu sĩ Phanxicô và thánh Clara. Sau đây là bản dịch bài huấn dụ của ngài:
Anh em tu sĩ Phanxicô thân mến,
Hỡi những người con yêu quí của Mẹ Thánh Clara
Anh chị em thân mến, xin Chúa ban bình an cho anh chị em!
”Chiêm ngắm Thánh Giá Chúa Kitô!” Chúng ta lên đây hành hương tại Tảng Đá Lồi ở La Verna (Sasso Spicco della Verna), nơi mà ”hai năm trước khi qua đời” (Celano, Vita Prima, III, 94: FF, 484), thánh Phanxicô đã được in nơi thân thể các vết thương cuộc khổ nạn vinh hiển của Chúa Kitô. Cuộc hành trình như môn đệ Chúa đã đưa Ngài đến sự kết hiệp sâu xa với Chúa đến độ chia sẻ cả những dấu hiệu bên ngoài của hành vi yêu thương tột cùng của Thánh Giá. Cuộc hành trình ấy đã khởi sự tại Nhà Thờ thánh Damiano trước tượng Đấng Chịu Đóng Đanh được chiêm ngắm với trọn tâm trí. Sự liên tục suy niệm về Thánh Giá tại nơi thánh này là con đường thánh hóa đối với bao nhiêu tín hữu Kitô, trong 8 thế kỷ qua, họ đã quì gối cầu nguyện tại đây, trong thinh lặng và mặc niệm.
Thánh giá vinh quang của Chúa Kitô gồm tóm những đau khổ của trần thế, nhưng trên hết đó là dấu chỉ cụ thể của tình yêu, là mức độ lòng từ nhân của Thiên Chúa đối với con người. Tại nơi này, cả chúng ta cũng được kêu gọi phục hồi chiều kích siêu nhiên của cuộc sống, hướng cái nhìn đi từ những gì là phụ thuộc, để tái phó thác hoàn toàn cho Chúa, với con tim tự do và trong niềm vui tuyệt hảo, chiêm ngắm Đấng Chịu Đóng Đanh, để Chúa đả thương chúng ta bằng tình yêu của Ngài.
”Lạy Đấng Tối Cao, toàn năng, lạy Chúa Từ Nhân, những lời chúc tụng, tôn vinh, danh dự và mọi phúc lành là của Chúa” (Cantico di Frate Sole: FF, 263). Chỉ khi nào để cho mình được ánh sáng tình thương của Thiên Chúa soi sáng, con người và toàn thể thiên nhiên mới có thể được cứu chuộc, và sau cùng, vẻ đẹp mới có thể phản ánh tôn nhan rạng ngời của Chúa Kitô, như mặt trăng phản ánh mặt trời. Máu của Đấng Chịu Đóng Đanh, trào ra từ Thập Giá vinh hiển, làm cho những bộ xương khô của Adam ở trong chúng ta hồi sinh, để mỗi người tìm lại được niềm vui tiến bước về sự thánh thiện, leo lên cao, hướng về Thiên Chúa. Từ nơi được chúc phúc này, tôi hiệp ý cầu nguyện với tất cả các tu sĩ Phanxicô nam nữ trên trái đất. ”Lạy Chúa Kitô, chúng con thờ lạy Chúa, chúng con chúc tụng Chúa tại đây và trong tất cả các thánh đường trên trái đất vì Chúa đã cứu chuộc trần thế bằng Thánh Giá của Chúa”.
”Được tình thương của Chúa Kitô thu hút!”. Không ai lên La Verna mà lại không để cho kinh nguyện của thánh Phanxicô hướng dẫn, kinh ”Absorbeat”, như sau: ”Lạy Chúa, con cầu xin Chúa, xin cho sức mạnh nồng nhiệt và dịu dàng của tình yêu Chúa lôi kéo tâm trí con khỏi tất cả những sự vật dưới bầu trời này, để con chết vì yêu Chúa, như Chúa đã khấng chịu chết vì tình yêu thương con” (Kinh ”absorbeat”, 1: FF, 277). Sự chiêm ngắm Đấng Chịu Đóng Đanh là hoạt động của trí tuệ, nhưng nó không làm bay bổng lên cao nếu không có sự nâng đỡ, nếu không có sức mạnh của tình yêu. Tại chính nơi này, thánh Bonaventura làng Bagnoregio, người con nổi bật của thánh Phanxicô, đã hoạch định việc soạn cuốn ”Hành trình của trí tuê lên cùng Thiên Chúa” (Itinerarium mentis in Deum), chỉ cho chúng ta con đường cần theo để tiến lên đỉnh cao gặp gỡ Thiên Chúa. Vị Đại Tiến sĩ này của Giáo Hội thông truyền cho chúng ta chính kinh nghiệm của ngài, mời gọi chúng ta cầu nguyện. Nhất là tâm trí hướng về cuộc Khổ Nạn của Chúa, vì hy tế Thập Giá xóa bỏ tội lỗi chúng ta; sự thiếu xót chỉ có thể được bù đắp bằng tình yêu Thiên Chúa. Thánh nhân viết: ”Tôi nhắn nhủ bạn đọc, trước tiên hãy cầu nguyện với Chúa Kitô chịu đóng đanh, máu Chúa thanh tẩy những vết nhơ tội lỗi chúng ta” (Itinerarium mentis in Deum, Prol. 4). Nhưng để có hiệu quả, kinh nguyện của chúng ta cần có nước mắt, nghĩa là cần có sự can dự trong nội tâm, tình yêu của chúng ta cần đáp trả tình yêu của Thiên Chúa. Và rồi cần có sự ngưỡng mộ (admiratio) mà thánh Bonaventura thấy nơi những người khiêm hạ của Phúc Âm, có khả năng kinh ngạc trước công trình cứu độ của Chúa Kitô. Và chính sự khiêm tốn là cánh cửa dẫn vào mọi nhân đức. Thực vậy không phải thái độ kiêu ngạo trí thức trong việc nghiên cứu khép kín nơi chính mình làm cho ta có thể đạt tới Thiên Chúa, nhưng là thái độ khiêm tốn, theo một câu nói thời danh của thánh Bonaventura: ”[con người] đừng tin rằng chỉ cần đọc mà không cần xức dầu, lý luận mà không cần sùng mộ, nghiên cứu mà không cần ngưỡng mộ, cứu xét mà không cần hân hoan, chăm chỉ mà không cần đạo đức, khoa học mà không cần bác ái, thông minh mà không cần khiêm tốn, học hành mà không cần ân sủng của Chúa, phản chiế mà không cần sự khôn ngoan do Chúa linh hứng” (ibidem).
Sự chiêm ngắm Đấng Chịu Đóng Đanh có một hiệu năng ngoại thường, vì hành động ấy làm cho chúng ta đi từ phạm vi suy tư đến kinh nghiệm sống thực; từ ơn cứu độ mong chờ cho tới quê hương vĩnh cửu. Thánh Bonaventura quả quyết: ”Người nào chăm chú nhìn [Đấng Chịu Đóng Đanh].. thì cùng với Ngài thực hiện cuộc vượt qua” (Ibid., VII, 2). Đó chính là trọng tâm kinh nghiệm tại núi La Verna, kinh nghiệm mà Thánh Phanxicô đã thực hiện tại đây. Trên núi Thánh này, thánh Phanxicô sống trong kết hiệp sâu xa giữa sự theo Chúa, noi gương Chúa và trở nên đồng hình dạng với Chúa Kitô (sequela, imitatio e conformatio Christi). Và Ngài cũng nói với chúng ta rằng tuyên bố mình là Kitô hữu thì không đủ là Kitô hữu, và cả việc cố gắng thực hiện những việc lành cũng vậy. Còn cần phải trở nên đồng hình dạng với Chúa Giêsu, với một quyết tâm chậm rãi, tiệm tiến, biến đổi chính con người của mình, theo hình ảnh của Chúa, để nhờ ơn Chúa, mọi phần tử của Thân Thể Chúa là Giáo Hội, chứng tỏ sự đồng hình dạng cần phải có với Đầu là Chúa Kitô. Và cả trong hành trình này, như các bậc tôn sư thời trung cổ đã dạy, theo vết đại thánh Augustino – chúng ta bắt đầu từ sự nhận thức chính mình, từ sự khiêm tốn thành thật nhìn vào nội tâm của mình.
Tiếp tục bài huấn dụ dành cho các tu sĩ nam nữ Phanxicô, ĐTC viết:
”Mang tình yêu của Chúa Kitô! (Portare l’amore di Christo). Bao nhiêu tín hữu hành hương đã và đang leo lên Núi thánh này để chiêm ngắm Tình Yêu Thiên Chúa chịu đóng đanh, và để cho Ngài chiếm đoạt. Bao nhiêu tín hữu hành hương đã leo lên đây tìm kiếm Thiên Chúa, là lý do hiện hữu đích thực của Giáo hội: nghĩa là trở thành nhịp cầu giữa Thiên Chúa và loài người. Và tại đây họ cũng gặp anh chị em là những người con của thánh Phanxicô. Anh chị em hãy luôn nhớ rằng đời sống thánh hiến có một nghĩa vụ đặc thù là làm chứng, bằng lời nói và gương sống, theo các lời khuyên Phúc Âm, cho chuyện tình tuyệt vời giữa Thiên Chúa và nhân loại qua dòng lịch sử.
“Dòng Phanxicô thời trung cổ đã để lại một dấu vết không thể xóa nhòa trong giáo phận Arezzo này. Những lần thánh Phanxicô đi qua đây cũng như những lần ngài lưu lại trong lãnh thổ của anh chị em thực là một kho tàng quí giá. Một điều duy nhất và cơ bản không những là biến cố thánh Phanxicô được in 5 dấu thánh trên thân thể nhưng cả lịch sử chung của các tu sĩ Phanxicô nữa. Dân chúng vẫn còn tái khám phá nơi Ngọn Núi này vị thế trung tâm của Chúa Kitô trong đời sống của tín hữu. Montauto di Anghiari nơi thánh Phanxicô đi qua, các phòng của ngài ở Cortona và chiếc am ở Montecasale và tại Cerbaiolo, và các những di tích nhỏ hơn của dòng Phanxicô tại miền Toscana, tiếp tục đánh dấu căn tính của cộng đoàn giáo phận Arezzo, Cortona và Sansepolcro.
Bao nhiêu ánh sáng đã soi chiếu cho vùng đất này, như thánh nữ Margarita thành Cortona, một hối nhân dòng Phanxicô, tuy ít được biết đến, nhưng có khả năng sống lại nơi bản thân đoàn sủng của thánh Phanxicô Assisi một cách sinh động, liên kết sự chiêm ngắm Chúa Chịu Đóng Đanh với việc thực hành bác ái đối với những người bé mọn nhất. Lòng mến Chúa và yêu người tiếp tục linh hoạt hoạt động quí giá của các tu sĩ Phanxicô trong cộng đoàn Giáo Phận của anh chị em. Việc tuyên xưng các lời khuyên phúc âm là con đường chính yếu để yêu mến Chúa Kitô. Tại nơi được chúc phúc này, tôi cầu xin Chúa tiếp tục gửi các thợ đến làm việc trong vườn nho của Ngài, nhất là tôi tha thiết mời gọi các bạn trẻ: ai được Thiên Chúa kêu gọi thì hãy biết quảng đại đáp lại và can đảm hiến thân trong đời thánh hiến và trong chức linh mục thừa tác.
Tôi đến hành hương tại La Verna này trong tư cách là Người Kế vị thánh Phêrô và tôi mong ước mỗi người trong chúng ta nghe lại câu Chúa Giêsu hỏi thánh Phêrô: ”Hỡi Simon, con ông Gioan, con có yêu mến Thầy hơn những người này không?.. Hãy chăn các chiên của Thầy” (Ga 21,15). Chính tình yêu Chúa Kitô là căn bản của đời sống người Mục tử, cũng như đời sống của người thánh hiến, một tình yêu không sợ dấn thân và mệt mỏi. Anh chị em hãy mang tình yêu này cho con người thời nay thường khép kín trong thái độ cá nhân chủ nghĩa, anh chị em hãy trở thành dấu chỉ lòng từ bi vô biên của Thiên Chúa. Lòng đạo đức linh mục dạy cho các linh mục sống điều mà mình cử hành, bẻ chính cuộc sống của mình để chia sẻ cho những người chúng ta gặp; trong sự cảm thông đau khổ, quan tâm đến các vấn đề, trong sự tháp tùng hành trình đức tin.
Và ĐTC kết luận rằng: ”xin cám ơn cha Bề trên Tổng quyền José Carballo về những lời chào mừng, cám ơn toàn thể gia đình dòng Phanxicô và tất cả anh chị em. Hãy kiên trì như Cha Thánh của anh chị em, trong việc noi gương Chúa Kitô, để ai gặp anh chị em thì cũng được gặp thánh Phanxicô và ai gặp thánh Phanxicô thì cũng được gặp Chúa”.
G. Trần Đức Anh OP chuyển ý
R. Vatican
