Công tác giáo dục đào tạo giới trẻ qua các sinh hoạt giáo xứ trong mùa hè

Tại Italia sinh viên học sinh đã bắt nghì hè từ gần 4 tuần qua. Cuộc khủng hoảng kinh tế tài chính kéo dài khiến cho năm nay có hơn 6 triệu người không thể đi nghỉ hè đó đây trên thế giới, hay ngay cả tại những miền khác trong nước Italia. Chính trong hoàn cảnh này các tín hữu mới ý thức được sự ích lợi và tầm quan trọng của sinh hoạt đa diện các giáo xứ cống hiến cho trẻ em và người trẻ. Đó là các sinh hoạt của các trung tâm giáo dục đào tạo giáo xứ, do các linh mục tu sĩ nam nữ và giáo dân đảm trách trong mùa hè.

Trên lý thuyết các sinh hoạt này dành cho trẻ em và người trẻ Kitô. Nhưng từ ít lâu nay đã được mở rộng cho trẻ em và người trẻ thuộc các tôn giáo khác và cho cả các trẻ em và người trẻ tàn tật nữa.

Năm nay, số các tham dự viên lên tới 2 triệu với 300.000 linh hoạt viên đa số là người trẻ. Các sinh hoạt này bắt đầu từ ngay khi các cửa trường đóng cửa và kéo dài cho tới nửa tháng 7 dưới sự hướng dẫn đào tạo do cha sở đảm trách. Nghĩa là chúng kéo dài từ 4 tới 6 tuần lễ. Trong suốt thời gian đào tạo mùa hè này, các trẻ em và người trẻ tham dự chơi đùa, học hỏi và cầu nguyện chung với nhau. Trong Tổng Giáo phận Milano số trẻ em và người trẻ ghi danh tham dự gia tăng 20% trong 5 năm qua. Sự kiện có các trẻ em và người trẻ thuộc các tôn giáo khác tham dự các sinh hoạt mùa hè là dịp rất tốt giúp các trẻ em và người trẻ Kitô ý thức hơn về căn tính Kitô của mình và sống kinh nghiệm trao đổi, đối chiếu, chung sống hoà đồng trong tình huynh đệ. Đáng ghi nhận là càng ngày càng có nhiều gia đình cũng tham gia việc chuẩn bị các sinh hoạt mùa hè cho con em của họ, tạo thành một mạng lưới liên đới và trợ giúp hữu hiệu.

Trong tài liệu phổ biến hồi tháng 2-2013 liên quan tới các sinh hoạt của các trung tâm giáo xứ trong mùa hè, “Uỷ ban Văn hoá và Truyền thông Xã hội” cũng như “Uỷ ban Gia đình và Sự sống” của Hội đồng Giám mục Italia coi đây là dịp vun trồng các tài năng của trẻ em và người trẻ.

Qua các sinh hoạt đó, Giáo hội Italia nhắm củng cố và nâng đỡ trung tâm giáo xứ như con đường đặc biệt giúp giáo dục cuộc sống tốt theo tinh thần Tin Mừng. Tài liệu gồm 3 phần tập trung vào 3 từ chính là: dự phóng, căn tính và tiếp đón. Tài liệu nêu bật sự hiện diện của trung tâm giáo xứ trong qúa khứ và các truyền thống vẫn còn tồn tại hầu như trong mọi xứ đạo toàn nước. Tiếp đến là các nền tảng và năng động việc cần thiết soạn thảo và linh hoạt một dự án giáo dục canh tân tương quan mật thiết với các gia đình. Và sau cùng là sự dấn thân của toàn cộng đoàn trong nỗ lực giáo dục này, vì đây không phải chỉ là công việc của cha sở, của các chuyên viên giáo dục hay linh hoạt viên, hoặc huấn luyện viên thể thao thể dục, nhưng là của mọi tín hữu trong cộng đoàn giáo xứ.

Trong Giáo phận Perugia, trung bắc Italia, chương trình giáo dục người trẻ mùa hè có sự tham dự của các gia đình di cư. Linh mục Riccardo Pascolini, đặc trách Văn phòng Mục vụ Giới trẻ của Giáo phận, cho biết tất cả 32 trung tâm hiện có đã được thành lập từ năm năm qua, và các chương trình giáo dục mùa hè càng ngày càng quan trọng. Qua các sinh hoạt chơi đùa, trẻ em và người trẻ tập sống kinh nghiệm hiệp thông với nhau, và nó thúc đẩy các gia đình ra khỏi môi trường riêng tư khép kín để rộng mở cho tình bạn và sự tiếp đón. Hiện có 300 trẻ em tham dự các sinh hoạt tại 2 trung tâm ở vùng ngoại ô thành phố, trong số đó có 80 em là con cái các gia đình ngoại quốc di cư thuộc nhiều quốc tịch khác nhau. Cha Pascolini cũng cho biết các kết quả tốt đạt được đã khiến cho các linh mục toàn giáo phận đầu tư nhiều hơn cho các trung tâm giáo xứ. Các sinh hoạt này không chỉ giúp tiến trình hội nhập bớt khó khăn hơn, mà cũng tạo ra tinh thần hiệp thông trong giáo xứ nữa.

Ngoài kinh nghiệm nhân bản, sư phạm và thiêng liêng của các người giáo dục và các linh hoạt viên, còn có sự tham dự của gia đình các trẻ em và người trẻ nữa. Khi biết con cái họ sinh hoạt ra sao và nhận được những gì trong các chương trình giáo dục mùa hè, các phụ huynh cảm thấy được mời gọi dấn thân tham gia để phục vụ chính con cái cháu chắt họ.

Ngày 26-6-2013, Đức Hồng y Angelo Bagnasco, Tổng Giám mục Genova, đã tham dự Ngày Gặp gỡ mùa Hè của Giới trẻ có khẩu hiệu là “Con tín thác nơi Chúa”. Ngỏ lời với mọi người, Đức Hồng y khuyến khích các trẻ em và người trẻ gắn bó với Chúa Kitô và sẽ là những người tươi vui. Đức Hồng y nói: Giáo Hội hiện diện mọi ngày, cả trong mùa hè nữa, nhờ hoạt động của biết bao nhiêu thiện nguyện viên, các linh mục và cả các gia đình. Đức ông Nicolò Anselmo, Chánh Văn phòng Mục vụ Giới trẻ, Thể thao và Đại học, nêu bật rằng chính trong cuộc khủng hoảng khó khăn hiện nay tình liên đới trở thành một thực tại quý báu. Đàng sau các trẻ em và người trẻ có các gia đình đang phải sống trong các hoàn cảnh khó khăn, không có khả năng trả chi phí cho các em đi nghỉ hè. Nhưng cũng vì thế mà các trại hè do các giáo xứ tổ chức trở thành kỳ nghỉ hè cho các em ngay trong thành phố.

Tại Roma, 4.500 trẻ em và người trẻ thuộc các giáo xứ thành phố đã tham dự lễ hội mùa hè tại Valmontone, nơi có công viên giải trí Cầu vồng Maryland. Lễ hội do Văn phòng Mục vụ Giới trẻ Giáo phận Roma cùng tổ chức với Trung tâm Giáo xứ Roma. Đức Tổng Giám mục Filippo Iannone, Phụ tá Đức Hồng y Giám quản Roma, đã khai mạc lễ hội với lời cầu nguyện và phép lành. Tiếp theo đó là các màn dân ca vũ và các trò chơi mà trẻ em và người trẻ có thể tham dự tùy thích. Linh mục Maurizio Mirilli, Giám đốc Văn phòng Mục vụ Giới trẻ, cho biết giáo phận đề ra nhiều chương trình giáo dục và sinh hoạt mùa hè, trong đó có lễ hội mùa hè. Số các tham dự viên đã gia tăng gấp đôi so với năm 2012 và năm tới chắc chắn sẽ đông hơn nữa.

Tại Milano, Đức Hồng y Angelo Scola cũng đã tham dự lễ hội mùa hè với hơn 700 trẻ em và người trẻ trên cánh đồng cạnh Giáo xứ Cornaredo. Ngỏ lời với các em, Đức Hồng y nói: Chúa Giêsu đã cho chúng ta thấy giá trị của bản vị con người hệ tại chỗ trở thành qùa cho tha nhân. Tại đây, chúng ta tất cả được mời gọi ngày càng hiểu rõ hơn yêu thương nhau thật tình có nghĩa là gì. Qua các trẻ em và người trẻ hiện diện thuộc hai Giáo xứ Thánh Filippo Neri và Thánh Pietro d’Olmo, Đức Hồng y gửi lời khích lệ và chào thăm của ngài tới hơn 300.000 trẻ em và người trẻ thuộc hơn 1.000 Trung tâm Giáo xứ Tổng Giáo phận đang tham dự các trại giáo dục mùa hè dưới sự hướng đẫn của 50.000 chuyên viên giáo dục và hơn 1.000 linh mục và tu sĩ nam nữ.

Sau đây, chúng tôi xin gửi tới quý vị và các bạn bài phỏng vấn Linh mục Marco Mori, Chủ tịch Diễn đàn các Trung tâm Giáo xứ toàn Italia, về công tác giáo dục đào tạo giới trẻ qua các sinh hoạt trong mùa hè do giáo xứ tổ chức.

Hỏi: Thưa Cha Mori, tình hình sinh hoạt của các trung tâm đào tạo giáo xứ hiện nay ra sao, đặc biệt trong kỳ hè mang nặng ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế tài chính như hiện nay?

Đáp: Các sinh hoạt trong các trung tâm giáo xứ của chúng tôi là một câu trả lời xã hội, nhưng nhất là dấu chỉ của một sự đánh giá cao đối với các đề nghị giáo dục mà chúng tôi đưa ra trong các trung tâm giáo dục giáo xứ. Hiện nay, số trẻ em và người trẻ ghi danh tham dự gia tăng. Nó chứng minh cho thấy chúng tôi biết đáp ứng các lời xin được tiếp đón, các lộ trình giáo dục giá trị, và chúng ta không cần phải dấu diếm, nó đáp ứng cả các vấn đề kinh tế khó khăn hiện nay của các gia đình nữa. Nhưng việc gia tăng số ghi danh cũng chứng minh cho thấy rằng các đề nghị giáo dục của chúng tôi được các bậc phụ huynh nhận thức là hay đẹp, được suy tư chín chắn và thực hiện một cách tích cực.

Hỏi: Các trung tâm giáo xứ từ xưa tới nay đã luôn luôn là nơi tiếp đón. Trong các năm qua kinh nghiệm mùa hè cho thấy có sự rộng mở tiếp nhận cả các trẻ em không Kitô và cả các trẻ em tàn tật nữa. Thế các giáo xứ hoạt động thế nào, thưa cha?

Đáp: Thật là điều bình thường, khi trung tâm giáo xứ là nơi tiếp đón các trẻ em và người trẻ. Chúng ta có thể nói rằng đó là căn tính nòng cốt của nó. Ngoài ra trung tâm giáo xứ, tự bản chất của nó, không coi các mới mẻ của thế giới người trẻ như là vấn đề, mà như là việc tiếp nhận các nhu cầu cần thiết của giới trẻ thôi. Đó là kiểu sinh hoạt của nó. Vì thế, nó cũng đang làm đối với các trẻ em và người trẻ tàn tật của tôn giáo này hay niềm tin khác xin tham dự. Như vậy, khi đề cập rõ ràng đến nhu cầu của sự tiếp đón, thì không chỉ là tiếp nhận vấn đề thôi, mà cũng còn là lo lắng cho vấn đề đó, và lồng khung nó vào trong một năng động giáo dục nữa. Thế rồi trong một vài thực tại chúng tôi cũng có các người trẻ không Kitô trong số các linh hoạt viên.

Hỏi: Vậy điều này không có nguy cơ làm sai lạc bản chất căn tính của trung tâm giáo xứ, là nơi đào tạo Kitô hay sao, thưa cha?

Đáp: Tôi muốn trả lời một cách rất rõ ràng: trung tâm giáo xứ thực sự là nơi rộng mở cho tất cả mọi người, nhưng không phải vì thế mà giảm bớt ý thức của mình cũng là nơi rao truyền Tin Mừng. Sự hiện diện của các người trẻ thuộc các tôn giáo khác có lẽ là dịp tốt nhất để thức tỉnh ý thức thuộc về căn tính Kitô. Thế rồi chúng tôi cũng không giấu giếm sự kiện đôi khi trung tâm giáo xứ mùa hè cũng là một dịp làm việc mục vụ hướng tới các Kitô hữu “hâm hẩm”. Đối với các bạn trẻ sự kiện phải chạm trán với các người cùng lứa tuổi và được mời gọi đưa ra lý lẽ cho niềm tin của riêng mình, tự hỏi tại sao mình tin, là con đường tốt nhất giúp phát triển một ý thức về căn tính Kitô của mình.

Hỏi: Như vậy, trung tâm giáo xứ cũng là một nơi hội nhập văn hoá, có đúng thế không, thưa cha?

Đáp: Đúng thế. Tiếp đón và ý thức đối với tôi xem ra là các đường nét hướng đạo của việc tiếp cận, mà tôi thấy là các trung tâm giáo xứ của chúng tôi đang thực thi với sự khôn ngoan và óc thực tế. Không có trung tâm nào nhượng bộ căn tính của mình. Trên bình diện tương tác này giữa các người trẻ, chúng tôi tiến bước theo con đường tương tác và tiếp đón. Và đó là một món quà mà người trẻ đem đến cho chúng tôi.

Hỏi: 2 triệu trẻ em và người trẻ ghi danh tham dự các sinh hoạt mùa hè của các trung tâm giáo xứ với gần 300.000 linh hoạt viên. Đây là con số rất lớn chứ có phải ít đâu, thưa cha?

Đáp: Vâng, chắc chắn rồi. Nhưng hơn là con số tôi thấy điều hay này là trong mùa hè này chúng tôi là cơ quan giáo dục đầu tiên trong toàn nước Italia. Tôi cũng ngạc nhiên khám phá ra sự gia tăng các lộ trình chuẩn bị cho các sinh hoạt, và việc tham gia nhiều hơn của các gia đình, khả năng của các trung tâm giáo xứ là sự hiện diện sống động và linh hoạt trong vùng đất của mình.

Hỏi: Như vậy là đã có cả một phong trào chuẩn bị lớn kéo dài từ lâu trước giây phút sống hiện nay của trung tâm giáo xứ, có phải thế không, thưa cha?

Đáp: Đúng thế. Có hàng chục các trợ giúp lo lắng cho sinh hoat mùa hè của trung tâm giáo xứ. Và cả hai tháng trước đã có các cuộc hội họp để chuẩn bị cho chương trình sinh hoạt mùa hè. Có lẽ đây là một trong ít dịp giới trẻ hài lòng khi tham dự một bài học. Họ biết thế vì họ hiểu họ sẽ là các các tác nhân chính của toàn chương trình sinh hoạt mùa hè sắp tới, vì họ là các linh hoạt viên. Đây là một hình ảnh thực sự khác xa với hình ảnh mà chúng ta dành cho các bạn trẻ trong các tháng khác trong năm khi họ có ít trách nhiệm, và không có khả năng dấn thân và lãnh trách nhiệm… Nếu không có 300.000 bạn trẻ linh hoạt viên này, thì chúng tôi sẽ không có cách nào để tổ chức được các sinh hoạt mùa hè của các trung tâm giáo xứ.

(Avvenire 27-6-2013)