Đức Thánh Cha kết thúc chuyến tông du tại Thổ Nhĩ Kỳ và LiBăng

Thứ ba - 02/12/2025 23:15 9 0

Vào chiều ngày 02/12/2025, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã chính thức khép lại hành trình Tông du kéo dài sáu ngày tại hai quốc gia Trung Đông là Thổ Nhĩ Kỳ và Libăng. Đây không chỉ là chuyến công du đầu tiên của vị Giáo hoàng mới mà còn là một sứ mệnh mang tính biểu tượng cao, được đánh dấu bởi những thông điệp mạnh mẽ về hòa bình, đại kết Kitô giáo, và đối thoại liên tôn giáo. Trong bối cảnh khu vực Trung Đông đang đối mặt với vô vàn thách thức như xung đột vũ trang, bất ổn chính trị và khủng hoảng kinh tế, chuyến thăm của Đức Thánh Cha đã trở thành nguồn cảm hứng hy vọng cho hàng triệu người dân, không phân biệt tôn giáo hay dân tộc. Trên chuyến bay trở về Roma, Đức Thánh Cha vẫn duy trì truyền thống lâu đời của Tòa Thánh, gửi những bức điện tín từ trên không phận các quốc gia mà máy bay bay qua, thể hiện sự quan tâm và cầu chúc bình an cho từng đất nước.

Chuyến Tông du bắt đầu từ ngày 27/11/2025 tại Thổ Nhĩ Kỳ, nơi Đức Thánh Cha đã có những cuộc gặp gỡ quan trọng với các nhà lãnh đạo tôn giáo và chính trị, nhấn mạnh vào việc xây dựng cầu nối giữa Kitô giáo và Hồi giáo. Sau đó, ngài chuyển tiếp sang Libăng, một quốc gia được coi là biểu tượng của sự đa dạng tôn giáo và văn hóa ở Trung Đông. Tại Libăng, Đức Thánh Cha đã tham gia nhiều hoạt động, từ cử hành Thánh lễ đến thăm các địa danh lịch sử và gặp gỡ cộng đồng địa phương. Đỉnh điểm của hành trình tại Libăng là Thánh lễ bế mạc được tổ chức tại khu vực “Beirut Waterfront” vào buổi sáng ngày 02/12. Thánh lễ này thu hút hàng ngàn tín hữu và người dân địa phương, với thông điệp kêu gọi đoàn kết và vượt qua những vết thương từ quá khứ, đặc biệt là sau vụ nổ khủng khiếp tại cảng Beirut năm 2020. Sau Thánh lễ, vào lúc 12:45 giờ địa phương Beirut, Đức Thánh Cha đã di chuyển bằng xe ô tô đến sân bay quốc tế Beirut-Rafic Hariri, đánh dấu sự khởi đầu cho phần kết thúc của chuyến thăm.

Nghi thức từ biệt tại sân bay được tổ chức một cách trang trọng và đầy cảm xúc, phản ánh mối quan hệ sâu sắc giữa Tòa Thánh và Libăng. Buổi lễ bao gồm việc chào hỏi các phái đoàn đại diện từ hai bên, với sự hiện diện của các nhà lãnh đạo dân sự, tôn giáo và quân sự. Đội Danh Dự của Libăng đã thực hiện các nghi thức quân sự truyền thống, tạo nên không khí nghiêm trang và tôn kính. Tiếp theo là phần trao đổi diễn văn, nơi Tổng thống Cộng hòa Libăng, ông Joseph Aoun, và Đức Thánh Cha Lêô XIV đã có những lời chia sẻ chân thành, nhấn mạnh giá trị của chuyến thăm đối với đất nước và khu vực.

Trong bài diễn văn từ biệt dành cho Đức Thánh Cha, Tổng thống Joseph Aoun đã bày tỏ sự xúc động sâu sắc, khẳng định rằng chuyến thăm sẽ mãi mãi khắc sâu trong ký ức tập thể của người dân Libăng. Ông nhấn mạnh rằng Đức Thánh Cha không chỉ mang đến một thông điệp hy vọng, bình an và hòa giải mà còn tái khẳng định vai trò đặc biệt của Libăng như một “mô hình về sự chung sống hòa bình” giữa các cộng đồng tôn giáo khác nhau. Libăng, theo lời Tổng thống, là quê hương của đối thoại và đa dạng, nơi Kitô hữu, Hồi giáo và các tôn giáo khác đã cùng tồn tại qua hàng thế kỷ. Thay mặt toàn thể nhân dân, ông Aoun tuyên bố đã lắng nghe và tiếp nhận thông điệp hòa bình từ Đức Thánh Cha, đồng thời cam kết sẽ nỗ lực thực hiện những lời kêu gọi ấy trong bối cảnh đất nước đang đối mặt với nhiều khó khăn kinh tế và chính trị. Ông mô tả người dân Libăng như một dân tộc giàu đức tin, những người kiên cường “từ chối sự chết chóc và rời bỏ quê hương”, xứng đáng được hưởng một cuộc sống bình an và thịnh vượng. Kết thúc bài phát biểu, Tổng thống Aoun đã dành những lời ấm áp nhất, coi Đức Thánh Cha không chỉ là một vị khách quý mà còn là “một người Cha tinh thần”, người đã mang lại niềm an ủi lớn lao và nhắc nhở rằng thế giới chưa quên Libăng giữa những khủng hoảng toàn cầu.

Đáp lại lời từ biệt chân thành của Tổng thống, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã có bài diễn văn dài, tràn đầy tình cảm và lời kêu gọi hành động. Ngài bắt đầu bằng cách chào hỏi trực tiếp các vị lãnh đạo: “Ngài Tổng thống, Các vị Chủ tịch Quốc hội và Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, Quý Đức Thượng phụ và Anh em Giám mục, Các nhà chức trách dân sự và tôn giáo, Anh chị em thân mến”. Đức Thánh Cha thừa nhận rằng việc rời đi luôn khó khăn hơn so với việc đến, bởi vì trong những ngày qua, ngài đã được chứng kiến và trải nghiệm tinh thần gặp gỡ ấm áp của người dân Libăng. Ngài mô tả Libăng như một nơi mà “tinh thần gặp gỡ thật dễ lây lan”, nơi mọi người thích tụ họp và chia sẻ hơn là sống cô lập. Việc đến Libăng, theo lời ngài, giống như nhẹ nhàng bước vào một nền văn hóa phong phú, nhưng việc rời đi có nghĩa là mang theo hình ảnh và con người Libăng trong trái tim mình. Do đó, Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng đây không phải là sự chia ly vĩnh viễn, mà là sự khởi đầu cho một hành trình chung, nơi tất cả cùng tiến bước vì hòa bình. Ngài hy vọng rằng tinh thần huynh đệ này sẽ lan tỏa khắp Trung Đông, thậm chí lôi cuốn cả những bên đang coi nhau là kẻ thù vào con đường đối thoại.

Đức Thánh Cha bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc về những ngày lưu trú tại Libăng, và ngài vui mừng vì đã thực hiện được ước nguyện của vị tiền nhiệm, Đức Cố Giáo hoàng Phanxicô, người từng mong muốn đến thăm đất nước này. Ngài nhắc đến sự hiện diện tinh thần của Đức Phanxicô và các chứng nhân Tin Mừng khác, những người đã đi trước và nay đang ở trong vòng tay vĩnh cửu của Thiên Chúa. Là những người thừa kế đức tin, hy vọng và tình yêu từ các vị tiền bối, Đức Thánh Cha kêu gọi mọi người tiếp tục sứ mệnh ấy. Ngài chia sẻ về những trải nghiệm cá nhân trong chuyến thăm: sự tôn kính sâu sắc mà người dân Libăng dành cho Đức Trinh Nữ Maria, vị thánh được cả Kitô hữu và Hồi giáo kính mến; lời cầu nguyện tại mộ Thánh Charbel, nơi ngài cảm nhận được cội rễ tâm linh vững chãi của đất nước; và lịch sử phong phú của Libăng như một nguồn dưỡng chất để vượt qua khó khăn hướng tới tương lai.

Một phần xúc động nhất trong bài diễn văn là khi Đức Thánh Cha nhắc đến chuyến thăm ngắn ngủi đến Cảng Beirut, nơi vụ nổ năm 2020 đã gây ra thảm kịch kinh hoàng, cướp đi sinh mạng của hàng trăm người và tàn phá khu vực rộng lớn. Ngài đã cầu nguyện cho các nạn nhân, mang theo nỗi đau của các gia đình và toàn dân tộc, đồng thời nhấn mạnh khát vọng tìm kiếm sự thật và công lý. Trong những ngày tại Libăng, Đức Thánh Cha đã gặp gỡ nhiều người, bắt tay và lắng nghe câu chuyện của họ, từ đó rút ra cảm giác hy vọng mạnh mẽ. Ngài so sánh sức mạnh của người dân Libăng với những cây tuyết tùng vững chãi trên núi cao và những cây ô liu trĩu quả trên đồng bằng, biểu tượng cho sự kiên cường và sinh sôi. Nhân dịp này, ngài gửi lời chào đến tất cả các vùng miền của Libăng mà ngài chưa kịp ghé thăm, như Tripoli ở phía bắc, Beqaa và phía nam – những khu vực đang chịu đựng xung đột và bất ổn. Khi ôm lấy toàn thể đất nước, Đức Thánh Cha bày tỏ khát vọng hòa bình, với lời kêu gọi chân thành: hãy chấm dứt các cuộc tấn công và hành vi thù địch. Ngài nhấn mạnh rằng đấu tranh vũ trang chỉ mang lại chết chóc, trong khi đàm phán, hòa giải và đối thoại mới thực sự xây dựng tương lai. “Tất cả chúng ta hãy chọn hòa bình làm con đường, chứ không chỉ là mục tiêu!”, ngài kêu gọi.

Đức Thánh Cha kết thúc bài diễn văn bằng cách trích dẫn lời của Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II: “Libăng không chỉ là một quốc gia; đó là một thông điệp!”. Ngài kêu gọi mọi người học cách làm việc cùng nhau và hy vọng cùng nhau để biến thông điệp ấy thành hiện thực. Cuối cùng, ngài cầu xin Thiên Chúa chúc lành cho người dân Libăng, cho Trung Đông và toàn nhân loại, kết thúc bằng lời chào tiếng Ả Rập: “Shukran, ila al-liqa’! Xin cảm ơn và xin hẹn gặp lại!”.

Ngay sau buổi lễ từ biệt, Đức Thánh Cha đã lên máy bay ITA Airways A320neo để khởi hành về Roma. Máy bay cất cánh lúc 13:48 phút giờ địa phương, với hành trình dài khoảng 2.380 km từ thủ đô Beirut. Trên chuyến bay, Đức Thánh Cha tiếp tục duy trì truyền thống gửi điện tín đến các nguyên thủ quốc gia mà máy bay bay qua, bao gồm Libăng, quốc đảo Síp, Hy Lạp và Ý. Trong điện tín gửi Tổng thống Joseph Aoun của Libăng, ngài bày tỏ lòng biết ơn về sự đón tiếp nồng hậu và hứa sẽ cầu nguyện cho hòa bình, thịnh vượng của đất nước.

Tương tự, lời chúc tốt đẹp được gửi đến Tổng thống Nikos Christodoulides của Síp và Tổng thống Konstantinos Tasoulas của Hy Lạp, kèm theo lời cầu xin Chúa ban phúc lành cho sự an lành của hai quốc gia. Khi máy bay vào không phận Ý, Đức Thánh Cha gửi lời chào trân trọng đến Tổng thống Sergio Mattarella, nhắc lại niềm vui từ chuyến Tông du lịch sử, nơi ngài đã khích lệ đối thoại xây dựng và đoàn kết.
Ngoài ra, trên chuyến bay, Đức Thánh Cha đã tổ chức buổi họp báo truyền thống với các phóng viên đồng hành, chia sẻ thêm về những trải nghiệm và thông điệp từ chuyến đi. Đây là dịp để ngài trả lời các câu hỏi về các vấn đề nóng bỏng ở Trung Đông, từ xung đột Israel-Palestine đến vai trò của Giáo hội trong việc thúc đẩy hòa bình.

Tổng thể, chuyến Tông du đầu tiên của Đức Thánh Cha Lêô XIV từ ngày 27/11 đến 02/12/2025 đến Thổ Nhĩ Kỳ và Libăng đã mang theo sứ điệp đại kết và đối thoại liên tôn, hòa bình và hòa giải đến hai quốc gia này cũng như toàn khu vực Trung Đông đang đầy biến động. Chuyến thăm không chỉ tái khẳng định vai trò của Tòa Thánh như một sứ giả hòa bình mà còn mang lại hy vọng mới mẻ, đặc biệt trong Năm Thánh 2025 – một năm mà Giáo hội Công giáo toàn cầu hướng tới sự canh tân và đoàn kết. Thông qua các cuộc gặp gỡ, Thánh lễ và diễn văn, Đức Thánh Cha đã khơi dậy tinh thần huynh đệ, khuyến khích các cộng đồng tôn giáo cùng nhau xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn, vượt qua những chia rẽ và khổ đau. Chuyến đi này chắc chắn sẽ để lại dấu ấn lâu dài, góp phần vào nỗ lực toàn cầu vì hòa bình và công lý, nhắc nhở rằng đối thoại luôn là chìa khóa để chữa lành vết thương của nhân loại.

Lm. Anmai, CSsR tổng hợp

Tags: Đại kết, Tôn du, Đối thoại liên tôn