kỹ năng sống

Trong Bài giảng trên núi, Chúa Giêsu tóm tắt nhiều lời dạy quan trọng của Ngài. Nhưng những lời này dễ bị hiểu lầm và thường chúng ta hợp lý hóa nó. Phần lớn chúng ta không nắm bắt được điểm chính yếu ở lời dạy này: đức hạnh chúng ta phải sâu sắc hơn đức hạnh của các luật sĩ và của người biệt phái pharisêu. Vấn đề ở đây là gì?

Trong cuộc sống hiện đại, những hành động nhỏ nhặt hàng ngày thường mang theo những thông điệp sâu sắc về cách ta đối nhân xử thế cũng như cách nuôi dưỡng tâm hồn. Câu chuyện dưới đây là minh chứng sống động cho triết lý “quét rác” và “đổ rác” – một phép ẩn dụ thể hiện sự cần thiết của việc giữ gìn không gian vật chất và tinh thần của con người.

Người khôn ngoan không tranh cãi đúng sai, họ chỉ biết trao đi yêu thương và lắng nghe, bởi vì biết rằng, cuối cùng, tất cả chúng ta đều đang đi chung một chuyến xe, một hành trình ngắn ngủi mà chẳng ai có thể kéo dài thêm được. Và trong hành trình ấy, sự tĩnh lặng, sự thấu hiểu và lòng khiêm nhường chính là những người bạn đồng hành quý giá, giúp ta vượt qua mọi thử thách, dù là những mâu thuẫn nhỏ nhất, để rồi tìm lại được niềm hạnh phúc thực sự trong từng khoảnh khắc của đời người.

Vậy, đi tu có hạnh phúc không? Câu hỏi này không có đáp án chung cho tất cả. Hạnh phúc hay không, không nằm ở việc bạn chọn sống đời tu sĩ hay đời thường, mà nằm ở cách bạn đối diện với cuộc sống ấy. Một người sống giữa phồn hoa đô thị nhưng tâm hồn thanh tịnh, biết đủ, biết vui, có thể hạnh phúc hơn cả một tu sĩ mang gánh nặng của sự bất mãn. Ngược lại, một người đi tu với lòng thành kính và sự tự do nội tại sẽ tìm thấy niềm an lạc mà bao kẻ ngoài kia mơ ước cũng không có được.

Thói quen cầu nguyện riêng cũng sẽ làm được điều đó cho chúng ta. Bởi vì hai điều trái ngược không thể nào cùng tồn tại trong một chủ thể, cuối cùng chúng ta hoặc sẽ thôi cầu nguyện hoặc chúng ta sẽ không phạm lỗi và lý luận biện hộ cho tội lỗi nữa. Mối nguy hiểm đạo đức lớn nhất trong đời sống là chúng ta ngừng cầu nguyện!

Trong Phúc âm Thánh Gioan, Chúa Giêsu hỏi những người nghe Ngài: “Các ông tôn vinh lẫn nhau và không tìm kiếm vinh quang phát xuất từ Thiên Chúa duy nhất, thì làm sao các ông có thể tin được?” Thách thức của Chúa Giêsu ở đây là gì? Là: Chúng ta có thể làm tất cả những điều đúng đắn, kiên trì trung thành, chống mọi thỏa hiệp, thậm chí còn chấp nhận tử đạo – nhưng tại sao? Để được tôn trọng? Được ngưỡng mộ? Để có được sự chấp thuận? Để có được một danh thơm vĩnh viễn cho chính mình?

Cầu nguyện là linh hồn của Mùa Chay. Trong hành trình 40 ngày này, mỗi tín hữu được mời gọi bước vào những giờ phút tĩnh lặng, để trò chuyện cùng Thiên Chúa. Cầu nguyện không đơn thuần chỉ là việc đọc kinh hay tụ tập tại nhà thờ; nó là thời gian để lắng nghe, suy ngẫm và tìm kiếm sự an ủi từ Chúa giữa những thử thách của cuộc sống.

Lòng biết ơn không đơn thuần chỉ là lời nói "cảm ơn" khi nhận được một món quà hay một sự giúp đỡ. Đó là một thái độ sống, một lối nhìn đời đầy trân trọng. Biết ơn là khi ta nhận ra rằng mọi điều xảy ra trong cuộc sống này đều mang một ý nghĩa, dù đó là niềm vui hay nỗi buồn, dù đó là thành công hay thất bại.

Trên đời này, không có gì là miễn phí. Mỗi thứ ta đạt được đều có một cái giá phải trả, dù sớm hay muộn, dù ít hay nhiều. Muốn có tri thức, phải đánh đổi bằng những ngày tháng học hỏi miệt mài. Muốn thành công, phải chịu áp lực của thất bại, của sự cố gắng không ngừng nghỉ. Muốn trưởng thành, phải trải qua những lần vấp ngã, những đêm dài tự hỏi bản thân liệu có thể tiếp tục hay không. Không ai có thể khôn ngoan mà không từng chịu đựng áp lực, không từng rơi vào những khoảnh khắc bế tắc đến tận cùng.

Vượt lên cơn giận và căm phẫn, vượt lên sự chỉ trích chính đáng trước những gì là bất lương và bất công, chính là một sự cảm thông sâu sắc hơn. Lời mời gọi này không yêu cầu chúng ta thôi làm ngôn sứ khi đối diện bất công nhưng yêu cầu chúng ta làm ngôn sứ một cách sâu sắc hơn. Như Daniel Berrigan thường nói, một ngôn sứ là người thề yêu thương chứ không thề giận ghét.