Nhìn lại lịch sử, ta thấy biết bao biến cố xoay chuyển chỉ nhờ một lời nhận lỗi kịp thời. Sau Thế chiến II, nước Đức đổ gục trong đống tro tàn, nhưng sức mạnh đích thực của họ không nằm ở công nghệ hay kỷ luật sắt đá, mà ở nghị lực tập thể can đảm đối diện vết thương. Họ công khai tội ác, cúi đầu trước nạn nhân và bền bỉ xin tha thứ. Khi trách nhiệm được thừa nhận, những con tim tan nát nơi châu Âu mới dám mở cửa, từ đó bức tường hận thù sụp đổ, và tiến trình hòa giải bắt đầu. Đức mạnh mẽ không phải vì họ vươn lên thành cường quốc kinh tế, nhưng vì dám đặt nền móng tương lai trên lời “Xin lỗi” hướng về quá khứ.