Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ Hội Thánh

Chủ nhật - 08/06/2025 08:43 8 0

ĐỨC TRINH NỮ MA-RI-A, MẸ HỘI THÁNH

Khi phụng vụ Giáo Hội bước vào tuần thứ tám mùa Thường Niên, ngay sau lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, một cánh cửa mầu nhiệm được mở ra trong trái tim Hội Thánh: đó là mầu nhiệm về Đức Trinh Nữ Ma-ri-a như là Mẹ của Hội Thánh. Đây không phải là một ý niệm do cảm xúc sùng kính, cũng không chỉ là một khía cạnh phụ thuộc của tín lý, nhưng là một chân lý thấm đẫm từ sâu trong kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa. Trong ngày thứ Hai sau lễ Hiện Xuống, Hội Thánh mời gọi chúng ta dừng lại, chiêm ngắm và đón nhận Đức Ma-ri-a không chỉ là Mẹ của Chúa Giê-su, mà còn là Mẹ của tất cả chúng ta, những người đã được tái sinh nhờ Thánh Thần và được quy tụ thành Dân Mới, là Hội Thánh.

Khi suy niệm đoạn Tin Mừng Gioan 19,25-27, ta không chỉ đứng dưới chân thập giá để chứng kiến một khoảnh khắc đầy đau thương, mà còn để mở lòng đón nhận một di sản thiêng liêng mà Chúa Giê-su trao ban. Trong lúc quằn quại trên thập giá, Ngài vẫn nghĩ đến người khác: nghĩ đến Mẹ Ngài, nghĩ đến người môn đệ yêu dấu, và nghĩ đến Hội Thánh. Chính nơi cuộc trao phó ấy, chúng ta thấy xuất hiện một tương quan hoàn toàn mới: “Thưa Bà, đây là con của Bà… Đây là mẹ của anh.” Lời trao phó không chỉ đơn thuần là sự an ủi con người Maria giữa cơn đau mất con, mà còn là sự thiết lập một mối tương quan cứu độ mới: Maria trở thành Mẹ của tất cả các môn đệ, tức là Mẹ của Hội Thánh.

Nếu Chúa Thánh Thần là linh hồn của Hội Thánh, là Đấng khai sinh và hướng dẫn Hội Thánh trong mọi thời đại, thì Đức Maria lại là hình ảnh của Hội Thánh trong hình thái nguyên tuyền nhất. Người đã đón nhận Lời bằng cả trái tim trinh khiết; đã cưu mang Lời bằng đức tin; đã sinh hạ Lời bằng sự vâng phục; đã đồng hành với Lời trong suốt hành trình thập giá. Và vì thế, nơi Maria, Hội Thánh nhận ra chính căn tính của mình: là người nữ khiêm nhường, hoàn toàn cởi mở với Thiên Chúa, sống bằng niềm tin, kiên vững trong đau khổ và luôn kết hiệp với Chúa Kitô.

Trong sách Công Vụ Tông Đồ, sau khi Chúa Giê-su lên trời, các môn đệ trở về nhà tiệc ly, họ chuyên cần cầu nguyện cùng với Đức Maria, Mẹ Chúa Giê-su. Đức Maria hiện diện giữa cộng đoàn tiên khởi như một người Mẹ, không phải chỉ vì sinh hạ Đấng Cứu Thế, nhưng vì sự hiện diện của Mẹ chính là nguồn nâng đỡ thiêng liêng và mẫu gương cho các tín hữu. Nếu Chúa Thánh Thần là Đấng làm cho Hội Thánh sinh động, thì Đức Ma-ri-a là dung mạo ân cần của Hội Thánh: Mẹ giúp Hội Thánh sống đúng với căn tính thâm sâu nhất là người nữ sinh hạ Lời và trao ban Lời cho thế giới.

Giáo Hội không ngừng hướng về Đức Maria để học nơi Mẹ sự cởi mở với Thánh Thần. Mẹ đã đón nhận Thánh Thần trong ngày Truyền Tin và để cho Thánh Thần hành động trong suốt cuộc đời Mẹ. Đó là bài học lớn cho Hội Thánh trong mọi thời: nếu không có Thánh Thần thì Hội Thánh không thể sống; nhưng nếu không học nơi Đức Maria sự vâng phục trọn vẹn và lòng tín thác hoàn toàn thì Hội Thánh sẽ dễ dàng lạc hướng.

Khi gọi Đức Maria là Mẹ Hội Thánh, Giáo Hội muốn mời gọi con cái mình đừng bao giờ tách rời Chúa Kitô ra khỏi Mẹ Ngài. Như trong chương trình cứu độ, Thiên Chúa không muốn cứu chuộc nhân loại mà không qua lời xin vâng của một người nữ, thì cũng vậy, Giáo Hội hôm nay không thể lớn lên, không thể nên thánh nếu không có sự hiện diện và đồng hành của Đức Maria. Mẹ là người Nữ của Giao Ước Mới, người đứng giữa trời và đất, người cầm tay con cái để dẫn đưa về cùng Chúa.

Nơi thập giá, Đức Giê-su chịu treo mình giữa trời và đất để nối liền trời với đất. Bên dưới, Đức Maria đứng trong tư thế của niềm tin vững vàng. Tư thế đứng của Mẹ không phải là bất động nhưng là tư thế của người sẵn sàng, người vâng phục và người trung tín. Thật cảm động biết bao khi chính trong lúc đau thương tột cùng, Mẹ vẫn không rời bỏ Con mình, không chạy trốn, không phản kháng, nhưng đứng đó, âm thầm, mạnh mẽ và kiên trung. Cũng như Hội Thánh qua mọi thời: giữa phong ba, thử thách, bắt bớ, chiến tranh hay lầm lạc, Hội Thánh vẫn đứng đó, vì có Mẹ là người đứng với Hội Thánh.

Tước hiệu “Mẹ Hội Thánh” mà Đức Giáo Hoàng Phaolô VI công bố trong thời Công đồng Vaticanô II không phải là một phát kiến mới, mà là sự xác nhận điều Giáo Hội vẫn hằng tin tưởng và sống suốt dòng lịch sử. Đó là một sự khẳng định rằng trong căn tính sâu thẳm của Hội Thánh, có một chỗ đứng dành cho Đức Maria không thể thay thế. Hội Thánh là Mẹ, nhưng là người Mẹ học từ một người Mẹ lớn hơn là Đức Maria. Hội Thánh là trinh nữ, nhưng là trinh nữ trong gương mặt Maria. Hội Thánh là người hiền thê của Chúa Kitô, nhưng chính Maria là hình ảnh người hiền thê trung thành nhất.

Ngày nay, khi thế giới bước vào giai đoạn hỗn loạn về giá trị, đạo đức xuống cấp, niềm tin lung lay, thì cái nhìn hướng về Đức Maria càng trở nên cấp thiết. Nơi Mẹ, Hội Thánh tìm được sự nâng đỡ, như trẻ nhỏ tìm thấy chốn nương tựa trong vòng tay mẹ hiền. Nơi Mẹ, Hội Thánh học được sự dịu dàng, tinh tế, khiêm nhường và mạnh mẽ để sống giữa một thế giới đầy chia rẽ, hận thù, bạo lực và ích kỷ. Mẹ không chỉ đồng hành, nhưng Mẹ còn bảo vệ, cầu thay, và nâng đỡ những ai thành tâm sống Tin Mừng giữa đời.

Người môn đệ được Chúa Giê-su trao phó cho Đức Maria chính là hình ảnh đại diện của mọi tín hữu. Khi Gioan rước Mẹ về nhà mình, ông không chỉ làm một hành vi đạo đức cá nhân, mà còn thiết lập một sự thật: nơi nào có Hội Thánh, nơi đó có Đức Maria hiện diện. Và ngược lại, nơi nào có lòng yêu mến Mẹ Maria, nơi ấy Hội Thánh được sống động và kết hiệp. Người tín hữu hôm nay cũng được mời gọi rước Mẹ về nhà mình, về trong đời sống thường nhật, để Mẹ dạy ta biết cầu nguyện, biết lắng nghe, biết phục vụ và yêu thương.

Lễ Đức Maria, Mẹ Hội Thánh không phải chỉ là một ngày lễ ghi dấu trong lịch phụng vụ, nhưng là một mời gọi thiêng liêng để Hội Thánh sống như Mẹ, sống trong niềm tin, sống bằng Thánh Thần, sống trong tình hiệp nhất và sứ mạng. Hội Thánh cần Mẹ không chỉ để dạy dỗ, mà còn để soi sáng và canh tân. Hội Thánh hôm nay cần những người môn đệ như Gioan, biết đón nhận Mẹ không chỉ bằng cảm xúc nhưng bằng lòng yêu mến gắn bó trọn vẹn.

Chúng ta hãy xin Chúa Thánh Thần, Đấng đã làm cho Maria nên Mẹ Thiên Chúa, cũng làm cho chúng ta nên con thảo của Mẹ. Xin Ngài dẫn dắt chúng ta vào sự kết hiệp sâu xa với Đức Kitô qua lời chuyển cầu và mẫu gương của Đức Maria. Xin cho Hội Thánh, từ Đức Giáo Hoàng, các Giám mục, linh mục, tu sĩ, cho đến mọi tín hữu, luôn biết học nơi Mẹ sự khiêm nhường, vâng phục, và dấn thân, để trở nên khí cụ sống động của Tin Mừng giữa thế giới hôm nay. Amen.